Coraz intensywniejsza międzynarodowa wymiana handlowa borówką
W 2023 roku eksport borówki wzrósł o 146%, a import o 124%. Pomimo wysokich temperatur i nieregularnych opadów, branża utrzymała wzrost dzięki zwiększeniu nasadzeń i usprawnieniom łańcucha chłodniczego. Konsumpcja krajowa również rośnie, a 85-milionowa Turcja stanowi potencjalnie chłonny rynek w perspektywie długoterminowej.
Czytaj także:
Wzrost eksportu tureckiej borówki był wyraźnie widoczny w ostatnich latach. Wolumeny wzrosły ze 131 ton w sezonie 2020/21 do 286 ton w sezonie 2022/23, a następnie osiągnęły poziom 732 ton w sezonie 2023/24. Co ciekawe, ostatnia zakończona kampania, tj. 2024/25 wykazała regres eksportu do poziomu 404 ton.
Nabywcy w Wielkiej Brytanii odpowiadają za przyjęcie 26% eksportu, następnie handlowcy z Niemiec (14%), Rosji (12%) i Polski (9%). Import Niemiec osiągnął szczyt na poziomie 147 ton w sezonie 2023/24, a następnie spadł do pułapu 58 ton. Zupełnie inaczej sytuacja wyglądała w Wielkiej Brytanii – tam odnotowano wzrost z 11 ton w sezonie 2020/21 do 105 ton w sezonie 2024/25.
Uwarunkowania mikroklimatyczne i sezon produkcyjny
Geografia Turcji pozwala na rozłożenie zbiorów na okres od lutego do października. Wczesne owoce produkowane są w Antalyi w tunelach, a regiony wysokogórskie, takie jak Bursa, Kırklareli, Rize i Trabzon, wydłużają sezon. Dzięki temu owoce docierają do Europy w miesiącach o zwiększonym zapotrzebowaniu.
Logistyka i dostęp do rynków
Bliskość Europy Zachodniej to kluczowa zaleta – przesyłki docierają do Niemiec, Wielkiej Brytanii, Holandii, Szwecji i Polski w ciągu dwóch do czterech dni drogą lądową lub morską.
Eksport na Bliski Wschód, w tym do Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Arabii Saudyjskiej, Iraku i Kuwejtu, odbywa się w ciągu trzech do sześciu dni drogą morską lub jednego do dwóch dni drogą lotniczą. Dostawy do regionu Azji i Pacyfiku trwają od 10 do 20 dni drogą morską lub mogą być realizowane przyspieszonym transportem lotniczym.
Turcja korzysta z umów handlowych, w tym z unii celnej z UE, umowy o wolnym handlu z Wielką Brytanią oraz obniżek ceł ze Szwajcarią, Norwegią, Gruzją, Chile, Izraelem, Egiptem i Marokiem. Udział w COMCEC ułatwia harmonizację przepisów fitosanitarnych i wspiera dostęp do rynków Bliskiego Wschodu, Afryki Północnej i Azji Środkowej.
W przyszłości tureccy eksporterzy będą zapewne koncentrować się na wzmacnianiu przepustowości szlaków logistycznych i polepszeniu infrastruktury łańcucha chłodniczego dla eksportu na większe odległości. Główne szanse na zwiększenie produkcji i eksportu leżą w dystrybucji detalicznej w Europie a także sprzedaży borówek standardu premium na Bliskim Wschodzie.
Źródło: Blueberries Consulting
