Wzrost eksportu malin o 1/3 rok do roku
Jak twierdzą eksperci East Fruit, statystyki handlowe za poprzedni rok pokazują, że eksport mrożonych malin z Ukrainy osiągnął rekordowe 65 000 ton. To z kolei oznacza niezwykły wzrost, bo aż o 34% w ciągu jednego roku. Wynik ten znacznie przewyższył wzrost wszystkich innych głównych eksporterów. W ciągu ostatnich trzech sezonów eksport mrożonych malin z Ukrainy wzrósł ponad dwukrotnie, podczas gdy wolumen eksportu Serbii pozostał w stagnacji, a Polska odnotowała spadek o 24%.
Ukraina nie sprowadza malin – sporo ich jednak wysyła
Co ciekawe, Ukraina importuje bardzo nieznaczne ilości malin, podczas gdy Serbia — a zwłaszcza Polska — w dużym stopniu polega na imporcie. W Polsce importowane maliny stanowią obecnie ponad 52% całkowitego wolumenu eksportu, przy czym większość pochodzi właśnie z Ukrainy. W efekcie prawie połowa polskiego eksportu mrożonych malin składa się z produktów ukraińskich, a więc jest reeksportem. Ten przystępny cenowo towar z Ukrainy jest zdaniem analityków kluczowy dla zdolności Polski do utrzymania konkurencyjności na rynku globalnym.
Przy badaniu wolumenów eksportu netto, 65 000 ton Ukrainy wyraźnie kontrastuje z zaledwie 16 000 ton malin z Polski – w 2024 r. Ukraina realnie wyeksportowała cztery razy więcej mrożonych malin niż Polska. Co ciekawe, pod względem wolumenu eksportu brutto Ukraina nadal nieznacznie ustępuje Serbii. Serbia wyeksportowała 67 700 ton malin w 2024 r., w porównaniu z 65 100 tonami Ukrainy. Jednak Serbia zaimportowała 4700 ton na reeksport, co dało wolumen eksportu netto wynoszący 63 000 ton — o 2000 ton mniej niż Ukraina.
Czytaj także:
Krytycznym krokiem w kierunku umocnienia pozycji Ukrainy jako światowego lidera w eksporcie mrożonych malin będzie dalsza dywersyfikacja jej rynków eksportowych. Aby to osiągnąć, ukraińscy handlowcy muszą poprawić jakość malin i zainwestować w przetwórstwo po zbiorach, aby zwiększyć średnie ceny eksportowe. Zwiększone przychody można by następnie reinwestować w dalszą poprawę jakości produktu, podniesienie standardów jakości i zwiększenie zdolności produkcyjnych. Obecnie wielu ukraińskich producentów mrożonych jagód nadal eksportuje to, co jest w zasadzie surowcem, do Polski, gdzie podlega on przetworzeniu - wyjaśnia Andriy Yarmak, ekonomista z Centrum Inwestycyjnego FAO.
Ukraińcy wchodzą na nowe rynki, naszym kosztem
Postępuje dywersyfikacja rynków zbytu ukraińskiej maliny mrożonej. Ukraińcy utrzymują, że jak na ironię, proces ten ułatwiła Polska – lokalni rolnicy blokowali granice, protestując przeciwko importowi malin i innych produktów rolnych z Ukrainy, co doprowadziło do stworzenia relacji rynkowych ukraińskich eksporterów z odbiorcami spoza naszego kraju. W rezultacie wyższy procent wartości dodanej pozostał na Ukrainie i został ponownie zainwestowany w dalszą ekspansję produkcji i przetwórstwa.
W latach 2022–2024 udział Polski w ukraińskim eksporcie malin spadł z 63% do 35%. Tymczasem udział kluczowych rynków, takich jak Niemcy, Czechy, Austria i Francja — tradycyjne kierunki eksportu dla polskich eksporterów — wzrósł w bezpośrednim eksporcie Ukrainy ponad dwukrotnie, do poziomu 48% w ogólnym eksporcie zamrożonych malin z Ukrainy. Ukraina skutecznie przejmuje rynek od Polski, co jest możliwe dzięki poprawie jakości surowca i przetwórstwa.
Coraz więcej chętnych na ukraińską malinę
W ciągu ostatnich trzech lat eksport mrożonych malin z Ukrainy do Niemiec wzrósł 4,5-krotnie, do Czech 4,2-krotnie, do Austrii aż 33-krotnie, a do Francji dwukrotnie. W 2024 r. Ukraina po raz pierwszy wyeksportowała ponad 2000 ton mrożonki do Belgii, Włoch i Litwy.
Ponadto Ukraina szybko zwiększa swoją obecność w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych, a więc na rynkach, które oferują znacznie wyższe ceny niż importerzy z UE. Jeszcze trzy lata temu Ukraina nie miała żadnego punktu zaczepienia w tych krajach, ale teraz często przewyższa polskich konkurentów pod względem wolumenu eksportu na tamtejsze rynki. Wśród nietypowych kierunków eksportu wyróżniają się Argentyna i Arabia Saudyjska.
Źródło: East Fruit
