SPPB - organizacja zrodzona z pasji
Trzydzieści lat temu grupa pasjonatów – pierwszych plantatorów borówki wysokiej w Polsce postanowiła zjednoczyć siły i wspólnie działać na rzecz uprawy tego gatunku w Polsce. W 1995 plantatorzy postanowili powołać organizację, która przyjęła nazwę Stowarzyszenie Plantatorów Borówki Amerykańskiej. Niewielu mogło przewidzieć, jak wielki potencjał tkwi w tym owocu. Dziś Polska jest jednym z czołowych producentów borówki w Europie i na świecie, a nasze owoce trafiają na stoły konsumentów w wielu krajach. To wszystko jest zasługą ciężkiej pracy, zaangażowania i współpracy wielu środowisk: plantatorów, naukowców i ekspertów.
Historia SPPB
Borówka to stosunkowo młoda roślina uprawna. Początki profesjonalnej uprawy i hodowli sięgają początku XX wieku i zaczęły się w Stanach Zjednoczonych. W Polsce pierwsze rośliny pojawiły się w okresie międzywojennym, jednak przez wiele lat próby uprawy kończyły się niepowodzeniem. Okazało się, że jest to roślina bardzo wymagająca.
Jednym z ojców założycieli Stowarzyszenia, a następnie członkiem honorowym był nieżyjący już dr Kazimierz Pliszka, który po studiach doktoranckich w USA, w połowie lat 70 sprowadził rośliny do Polski i zainicjował kolejną próbę uprawy borówki w Polsce na polu doświadczalnym SGGW. Prace badawcze i obserwacje prowadzono także w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach.
Obecnie organizacja nosi nazwę Stowarzyszenie Polskich Plantatorów Borówki im. dr K. Pliszki dla uczczenia jego pamięci i niezwykłego dorobku naukowego. Stowarzyszenie skupia obecnie ok. 100 plantacji w Polsce, a w swojej działalności aktywnie realizuje cele statutowe. Należą do nich przede wszystkim: rozwój uprawy i promocja spożycia owoców, współpraca z uczelniami rolniczymi i instytutami ogrodnictwa w celu pogłębiania wiedzy plantatorów oraz wykorzystania badań i doświadczeń w nowoczesnej uprawie borówki. Celem jest również reprezentowanie środowiska plantatorskiego w instytucjach decydujących o kondycji i perspektywach rozwojowych tej uprawy.
Nauka i wymiana doświadczeń dotyczących uprawy borówki
Odbywające się corocznie walne zjazdy są okazją do spotkania i wymiany doświadczeń między plantatorami, podsumowań ostatniego sezonu, definiowania wyzwań, którym stara się sprostać zarząd i najbardziej zaangażowani plantatorzy. Kolejne zarządy organizując zjazdy starały się zapełnić program ciekawymi wykładami naukowców i przedstawicieli firm, a tematyka prezentacji była dostosowana do aktualnych wyzwań. Z kolei letnie spotkania na plantacjach członków były okazją do konfrontacji pomysłów na rozwiązanie realnych problemów np. agrotechnicznych, porównywania rozwiązań, a także okazją do omówienia strategii na nadchodzący sezon.
Reprezentowanie całego środowiska borówkowego
Stowarzyszenie w historii swojej działalności (ściśle splecionej z historią rozwoju uprawy borówki wysokiej) kilka razy stanęło przed koniecznością reprezentowania całego środowiska plantatorów borówki, aby kontynuacja ich pracy była w ogóle możliwa. Jedną z takich konieczności było stworzenie programu ochrony, który umożliwiał sprostanie wymogom eksportowym. Nie wszyscy pamiętają czas, kiedy do ochrony borówki nie były zarejestrowane żadne środki ochrony. Po ponad 3 latach starań i wniosków składanych do Ministerstwa Rolnictwa, a także negocjacji z jednostkami oceniającymi, np.: Instytutem Ochrony Środowiska, Instytutem Ochrony Roślin i innymi, w roku 2011 udało się zarejestrować pierwszy środek ochrony przeciwko szarej pleśni. Był to rok przełomowy, po którym nastąpiły dalsze rejestracje. W roku 2015 we współpracy z Departamentem Hodowli i Ochrony Roślin MRIRW uzyskaliśmy prawną możliwość stosowania pierwszego środka przeciwko Drosophila suzukii.
Legalna praca sezonowa
Szczególną intensywnością w naszej historii odznaczały się lata 2016-2017. To okres, kiedy trwały prace nad projektem ustawy regulującej zatrudnienie w rolnictwie (głównie cudzoziemców). Stowarzyszenie przy współpracy z wynajętą kancelarią prawną pełniło jedną z wiodących ról w negocjacjach. Wypracowana wspólnie nowa konstrukcja prawna – umowa o pomocy przy zbiorach zawiera wiele elementów dedykowanych tylko temu charakterowi pracy, a optymalny dla branży kształt zapisów był proponowany przez zarząd SPBA (SPPB). Obecnie trwają prace nad nowym projektem rządowym dotyczącym zatrudnienia i znów jesteśmy bardzo zaangażowani w rozmowy, aby zminimalizować negatywne „dolegliwości” ustawy…
Promocja krajowego spożycia borówek i ich eksportu
Promocja spożycia borówki jest jednym z celów Stowarzyszenia. Od roku 2012 organizacja rozpoczęła wnioskowanie do funduszu promocji owoców i warzyw o dofinansowanie działań promocyjnych. W kolejnych latach byliśmy konsorcjantem i wspólnie z innymi organizacjami jagodowymi (z wiodącymi: Związkiem Sadowników RP i KZGPOIW) przy pomocy środków z funduszu realizowaliśmy programy promocji spożycia owoców. Nasze doświadczenie w promocji ciągle rośnie i poza promocją skierowaną do konsumentów w kraju musimy wychodzić z promocją polskich borówek na zewnątrz. Przykładem jest udział w międzynarodowych Targach Fruit Logistica w Berlinie i Freskon w Salonikach w roku 2024. Wydaje się, że w przyszłości wiele wysiłku trzeba będzie włożyć w promocję konsumpcji na dalekich rynkach, które formalnie są otwarte, ale handlowo to na razie biała karta…
Razem możemy więcej!
Nasza działalność to 30-letnia historia wzrastania – od sumy areału kilkunastu hektarów – do około 3000 ha. Od czasów, gdy organizowane przez Katedrę Sadownictwa SGGW „Dni Borówkowe” były okazją do skromnego spotkania – do dzisiejszej gali z udziałem Ministra Rolnictwa i grona profesorskiego. Od czasów, gdy tylko nieliczni słyszeli i wiedzieli o naszej działalności – do czasów, gdy jesteśmy na liście uznanych organizacji, z którą konsultowane są wszystkie projekty dotyczące upraw jagodowych. Przede wszystkim zaś udało nam się przetrwać wiele lat i sezonów, tych dobrych i tych trudniejszych, rozwinąć wspólne inicjatywy, a nawet zadzierzgnąć prawdziwe przyjaźnie.
źródło: informacja prasowa SPPB
