
Rosną ceny malin do mrożenia na Ukrainie i w Serbii
Według analityków EastFruit, ceny skupu mrożonych malin na Ukrainie wzrosły do poziomu 85–95 UAH za kilogram w dniu 4 lipca, co po przewalutowaniu przekłada się 7,73-8,24 zł/kg. W ciągu zaledwie dziesięciu dni stawki gwałtownie wzrosły za Bugiem. Cena minimalna skupu wzrosła aż o 70%, maksymalna o 36%, a średnia cena wzrosła o 55%, osiągając 92 UAH, czyli prawie 8 zł/kg. Największy wzrost zaobserwowano w przypadku najtańszych malin, co wskazuje z jednej strony na wyzwania w zakresie pozyskiwania surowców, a z drugiej strony na stosunkowo wysokie ceny tzw. grysu.
Czytaj także:
Te wzrosty t o jednak nic w porównaniu do tego, co dzieje się w Serbii. Tam do 4 lipca cena skupu malin w niektórych regionach Serbii wzrosła nawet do zdumiewających 5,20 euro za kg. Średnia krajowa pod koniec zeszłego tygodnia wynosiła 3,85–4,00 euro/kg (16,35 - 16,98 zł/kg). Oznacza to, że już wysoka cena jak na polskie warunki sprzed dziesięciu dni dodatkowo jeszcze wzrosła. Warto jednak podkreślić, że obecnie większość serbskich przetwórców płaci tylko połowę ceny przy odbiorze surowca deklarując uregulowanie reszty należności do końca roku, co podkreśla niepewną sytuację finansową przetwórców malin w Serbii.
Czy możliwe jest przelicytowanie?
Andriy Yarmak, ekonomista z Centrum Inwestycyjnego Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), wyraża przekonanie, że sytuacja na serbskim rynku malin wykazuje symptomy paniki cenowej. Przy cenie skupu wynoszącej 5,2 EUR/kg (stawka taka była krótkotrwała i lokalna, ale jednak!) przetwórcy musieliby sprzedawać mrożone maliny za co najmniej 6,7 EUR/kg, aby pokryć koszty mrożenia, sortowania, pakowania i inne. Warto zauważyć, że takiej ceny mrożonych malin nigdy nie widziano na rynku światowym. Nawet przy średniej cenie 4 EUR/kg próg rentowności wyniósłby około 5,5 EUR/kg – poziom wcześniej odnotowany, ale powodujący negatywne zawirowania dla całej branży.
Według Andriya Yarmaka, bieżąca sytuacja cenowa stwarza znaczne ryzyko dla zrównoważonego rozwoju pozycji Serbii na globalnym rynku malin. Cykle cenowe na światowym rynku malin powtarzają się co około 4-5 lat, napędzane elastycznością popytu na mrożone maliny. Mówiąc prościej, jeśli maliny staną się zbyt drogie, znaczną część ich wykorzystania w produktach spożywczych, takich jak koktajle, jogurty, słodycze, wypieki i napoje, można zastąpić innymi owocami lub jagodami. Na przykład, pomimo rosnących trendów, cena mrożonych truskawek pozostaje znacznie niższa niż cena malin - wyjaśnia Yarmak.
Może ma rację, ale obserwując przebieg sezonu w Polsce i w innych krajach nie sposób nie odnieść wrażenia, że żywności po prostu jest mało. Truskawki, porzeczki, wiśnie i nawet agrest, który ostatnio był za bezcen w tym sezonie były lub są drogie. Trwa bardzo nieurodzajny sezon, choć niewątpliwie ciekawy pod kątem kształtowania się cen.
Źródła: East Fruit, własne