Zimujące rośliny borówekJustyna Dobrosz
StoryEditoranomalie pogodowe

"Zima" nie sprzyja uśpieniu jagodników. Jakie problemy na plantacjach mogą się pojawić na wiosnę?

28.01.2025., 18:50h

Choć w kalendarzach koniec stycznia, to przebieg pogody przypomina raczej połowę marca. Do lekkich zim wprawdzie już się przyzwyczailiśmy, ale czy to samo można powiedzieć o roślinach, które uprawiamy?

Wczesny start wegetacji i związane z nim problemy

Wczesna wegetacja roślin na plantacjach jagodowych może doprowadzić do kilku problemów, które w konsekwencji rzutować mogą na ich rozwój i plonowanie. Oto niektóre z nich:

Uszkodzenia mrozowe na jagodowych

Jeśli rośliny zaczynają rosnąć zbyt wcześnie, mogą być narażone na spóźnione przymrozki. Przy tak wczesnym starcie wegetacji z jakim mieliśmy do czynienia w ubiegłym roku nadejście przymrozków o regularnej porze także miało opłakane skutki dla wielu plantatorów, zwłaszcza porzeczek czarnych. Generalnie rzecz ujmując, pędy, kwiaty lub liście mogą zostać uszkodzone przez mróz, co prowadzi do obniżenia plonów.

Zwiększone ryzyko chorób

Wczesna wegetacja wiąże się z wydłużeniem okresu aktywności roślin, co może sprzyjać rozwojowi chorób grzybowych i bakteryjnych, takich jak mączniak czy rdza. Ciepłe wiosenne dni i wilgotne noce to idealne warunki do rozwoju patogenów.

Nasilona presja szkodników

Także niektóre szkodniki z uwagi na lekką zimę mogą zaatakować z większą intensywnością. Długi sezon spowodowany wczesną wiosną i ciepłą jesienią sprawia także, że organizmy te mogą wykształcić kolejne pokolenia.

Problemy z zapylaniem kwiatów

Jeżeli rośliny jagodowe zaczynają wegetację wcześniej, może to powodować, że kwitnienie nie zbiegnie się z okresem aktywności owadów zapylających. Tu na pierwszy plan wybijają się pszczoły, które w chłodne dni (poniżej 12-14C°, zależnie od rasy pszczół) podejmują jedynie sporadyczne loty po nektar i pyłek. Z tego powodu może dojść do problemów z zapylaniem, co wpłynie negatywnie na liczbę owoców a po części także na ich rozmiar i jakość.

Brak stabilności wzrostu, wyłamywanie pędów, podatność na uszkodzenia mechaniczne

Rośliny mogą zacząć rosnąć zbyt szybko, przez co mogą być bardziej podatne na uszkodzenia mechaniczne (np. łamanie się pędów przy silnych wiatrach) lub na brak odpowiedniego zaopatrzenia w wodę i składniki odżywcze, co może wpłynąć na ich kondycję. Dość regularnie zdarza się, że rzędy malin odmian tzw. jesiennych są bardzo nierówne, gdy najwcześniejsze pędy porażone zostały przymrozkiem. W takim przypadku, jeśli sytuacja jest naprawdę zła, najlepiej jest je usunąć i wyprowadzić kolejne pokolenie pędów, w mniejszym stopniu narażone na ponowną falę przymrozków.

Stres temperaturowy

Wczesna wegetacja w przypadku zmiennego klimatu może oznaczać, że rośliny zaczynają rosnąć w czasie, gdy temperatura wciąż może być zmienna, co prowadzi do stresu termicznego, który może osłabić rośliny.

Niewystarczający okres spoczynku zimowego

W przypadku niektórych odmian wybranych gatunków konieczne dla dobrego plonowania jest wejście roślin w odpowiednio długi okres spoczynku zimowego. Chodzi o osiągnięcie wystarczającej liczby godzin chłodu, a więc okresów w których temperatura powietrza utrzymuje się na poziomie poniżej 7°C. W przypadku borówek mówić można o odmianach o niskich wymagań chłodniczych, tj. 300–800 godzin chłodu, jak np. ‘Sunshine Blue‘ lub ‘Legacy‘, odmianach o średnich wymagań chłodniczych, tj. 800–1 200 godzin chłodu, jak np. ‘Bluecrop‘, ‘Legacy‘ czy ‘Patriot‘ i odmianach o wysokim zapotrzebowaniu na godziny chłodu, a więc powyżej 1 200 godzin chłodu, takich jak np. "Elliott". Jednak także w przypadku niektórych odmian porzeczek zauważono poważny spadek plonowania po nadejściu łagodniejszych zim.

28. styczeń 2025 18:56