Różne przetwory z derenia prezentowane w bolestraszyckim arboretum podczas XIII Międzynarodowego Festiwalu Derenia. Zdjęcia autorstwa Mariusza Godosa z Życia Podkarpackiego.
StoryEditor

Zgłoszenie RHD w domowej kuchni - czy wymogi są wygórowane?

30.09.2025., 08:00h

Przetwory z borówek, malin czy truskawek jako uzupełnienie portfolio gosodarstwa? Niektórzy plantatorzy już wytwarzają takie produkty, a rynek na niskoprzetworzoną żywność wydaje się coraz bardziej obiecujący. Czy można zalegalizwać taką działalność nie wdyając przy tym fortuny na spełnienie wymogów sanitarnych?

Gdzie zgościć RHD?

Każda osoba produkująca żywność w myśl prawa żywnościowego ponosi odpowiedzialność za wytworzone przez siebie jedzenie. Zatem rolnik, który wytwarza żywność w kontekście RHD, odpowiada za jej bezpieczeństwo.

Czytaj także:

image

RHD - jakie obowiązki i wymogi regulują tę działalność?

Aby rozpocząć przygodę z RHD, rolnik musi złożyć wniosek o wpis do rejestru zakładów prowadzony przez Powiatowego Lekarza Weterynarii – w przypadku produktów pochodzenia zwierzęcego i żywności złożonej lub Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego – jeśli żywność jest wyłącznie pochodzenia niezwierzęcego, czyli roślinnego.

Czy dżem na sprzedaż można ugotować w domowej kuchni?

Może. Ale tak naprawdę każdy przypadek zgłodzenia RHD jest rozpatrywany indywidualnie. Ważny jest bowiem stan kuchni, jej wyposażenie i warunki higieniczne. Powinna być również dostosowana do rodzaju i wielkości prowadzonej produkcji. Żywności nie może zagrać ryzyko skażenia, np. przez obecność zwierząt domowych czy chaotyczne rozporządzanie produktami, np. rozbiór mięsa zwierząt kopytnych i drobiu powinien być prowadzony osobno, powierzchnie należy dokładnie wyczyścić. Nie mniej istotne jest samo przechowywanie żywności.

Rolnik powinien stosować:

  • zasady Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP),
  • Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP),
  • uproszczoną procedurę opartą na zasadach systemu HACCP.

W przypadku produkcji prowadzonej w ramach RHD w budynkach zlokalizowanych na terenie gospodarstwa powinny zostać spełnione wymagania, o których mowa w przepisach rozporządzenia nr 852/2004, w szczególności w załączniku II do tego rozporządzenia. – Obowiązuje przy tym zasada, że w przypadku gdy produkcja prowadzona jest przy wykorzystaniu pomieszczeń używanych głównie jako prywatne domy mieszkalne (np. przy wykorzystaniu sprzętu i urządzeń gospodarstwa domowego w kuchni domowej), zamiast wymogów określonych w załączniku II w rozdziale I i II ww. rozporządzenia, obowiązują wymogi określone w jego załączniku II w rozdziale III (uproszczone wymagania higieniczne) – podaje strona rządowa gov.pl (w pytaniach i odpowiedziach).

Czego może zażądać Sanepid?

Aby dopełnić formalności, Sanepid może wymagać okazania, np. aktualnego wyniku badania wody czy umowy na wywóz odpadów.

Jakie wymagania stawia się plantatorom chcącym wytwarzać produkty w kuchni:

  • pomieszczenia w dobrej kondycji technicznej i tak skonstruowane, aby rolnik mógł utrzymać czystość – w celu uniknięcia zanieczyszczenia, także przez zwierzęta i szkodniki,
  • dobre warunki do czyszczenia i dezynfekcji narzędzi do pracy oraz sprzętu,
  • udogodnienia dla utrzymywania i monitorowania właściwych warunków termicznych żywności,
  • dostępne odpowiednie urządzenia, aby utrzymać właściwą higienę personelu (np. sprzęt do higienicznego mycia i suszenia rąk, sanitariaty i przebieralnie),
  • powierzchnie do kontaktu z żywnością łatwe do czyszczenia i dezynfekcji, najlepiej gładkie, zmywalne, odporne na korozję i z nietoksycznych materiałów,
  • odpowiednia ilość gorącej i zimnej wody pitnej,
  • odpowiednie warunki dla higienicznego składowania i usuwania niebezpiecznych i niejadalnych substancji oraz odpadów (zarówno płynnych, jak i stałych),
  • środki spożywcze umieszczone tak, aby unikać ryzyka zanieczyszczenia.

Co w przypadku choroby rolnika?

Warto wiedzieć, że rolnik produkujący i sprzedający żywność w ramach RHD musi posiadać orzeczenie lekarskie do celów sanitarno-epidemiologicznych. W razie choroby rolnika czy jego domowników należy na czas niedyspozycji wstrzymać się od produkowania żywności.

Czy produkcja może być prowadzona w kuchni letniej?

Nie ma przeszkód, aby żywność była przetwarzana w innym odpowiednio przystosowanym pomieszczeniu znajdującym się w pobliżu domu, jak np. kuchnia letnia. Pod warunkiem jednak, że zostaną zachowane wymogi, o których mowa w przepisach rozporządzenia nr 852/2004. Informację o tego typu sytuacjach należy zgłosić w czasie rejestracji.

Źródło: GIS, gov.pl

Angelika Drygas

30. wrzesień 2025 08:02